Η κατάσταση της Ανώτατης Παιδείας

Η πρόσφατη συζήτηση δυσπιστίας στη Βουλή έθεσε και πάλιν επί τάπητος το Θέμα της Ανώτατης Παιδείας( άρθρο 16 του Συντάγματος, νόμος πλαίσιο κλπ). Η κατάσταση κατά γενική ομολογία δεν πάει άλλο και είναι ζοφερότερη της αναμενομένης. Σε όλες τις εκφάνσεις της Πανεπιστημιακής ζωής επικρατεί ο ετσιθελισμός,ο νεποτισμός, η αναξιοκρατία, η έλλειψη κοινωνικού ελέγχου και σχεδιασμού. Για τις προαγωγές και την επιλογή του προσωπικού δεν χρησιμοποιούνται πάντοτε τα νόμιμα κριτήρια, αλλά και εκεί που δηλώνεται ότι εφαρμόζονται δεν είναι σταθερά και πάντοτε τα ίδια. Ποτέ παρά τις επιταγές του νόμου μέχρι σήμερα δεν ελέγχθηκε η διδακτική επάρκεια των υποψηφίων μελών ΔΕΠ (Διδακτικό Ερευνητικό Προσωπικό). Και πως ήταν δυνατό άλλωστε, όταν από αβελτηρία των Πανεπιστημιακών Αρχών ουδεμία αξιολόγηση προσωπικού έχει γίνει μέχρι σήμερα,ως επιτάσσουν οι νόμοι, και αυτό γιατί δε συμφέρει κανένα από τους κρατούντες, ούτε αυτούς που δεν πατάνε στην αίθουσα διδασκαλίας, ούτε εκείνους που προωθούν τους γόνους των. Αλήθεια υπάρχει σε άλλη χώρα παρόμοια κατάσταση από άποψη νεποτισμού με εκείνη της Ιατρικής Αθηνών που τόσο γλαφυρά περιγράφεται στις σελίδες του "Βήματος" από τον καθηγητή κ Χ. Μουτσόπουλο ή άλλη χώρα που κρατικό Πανεπιστήμιο δεν δίνει αναφορά για τις δαπάνες του και τους προγραμματισμούς του,όταν οι πόροι του δεν είναι ιδιωτικοί. Ο τέως Πρύτανης κ. Γ.Μπαμπινιώτης στον διάλογο για την παιδεία θεώρησε ως κύριο αίτιο κακοδαιμονίας τον στενό κρατικό εναγκαλισμό. Άλλοι όπως ο καθηγητής κ. Βερέμης το άκρατο κομματισμό, άλλοι την αποδιοργάνωση κάθε ιεραρχίας στο πανεπιστημιακό ιστό, κλπ. Όλοι ίσως έχουν δίκιο αλλά μέχρι ενός σημείου. Ούτε το κράτος θα ήταν πολύ ,ούτε τα κόμματα θα είχαν τέτοια ισχύ, ούτε ο ιστός θα είχε κουρελιαστεί, αν οι πανεπιστημιακοί είχαν αυτό που κάποιοι από τους δασκάλους μας ονόμαζαν "Ακαδημαϊκό ήθος". Βέβαια η απόκτηση ακαδημαϊκού ήθους είναι στόχος σχεδόν ανέφικτος, διότι οι άνθρωποι δεν αλλάζουν εύκολα στάσεις και συμπεριφορές ιδιαίτερα αν η ηλικία τους είναι μεγάλη, όπως συμβαίνει με τους περισσότερους καθηγητές. Εδώ υπάρχει μια ακόμη μεγαλύτερη δυσκολία, οι συμπεριφορές είναι αποτέλεσμα ιδιοτέλειας. Σίγουρο είναι ότι η κατάσταση δεν πάει άλλο και χρειάζονται αλλαγές. Αμφιβάλλω όμως ειλικρινά αν οι προτάσεις της Επιτροπής για την Ανώτατη Παιδεία ή η τροποποίηση του άρθρου 16 θα οδηγήσουν στο επιδιωκόμενο αποτέλεσμα και αυτό διότι διέπονται από συντεχνιακό Καθηγητοκεντρικό Πνεύμα, αφήνοντας κατά μέρος την κοινωνία. Χρειάζεται λοιπό ένα νέο νομικό πλαίσιο αυστηρό και δίκαιο πού θα εξασφαλίζει την μεγίστη δυνατή συναίνεση και θα αποτρέπει κάθε αποκλεισμό. Μια ίσως καλή πρόταση θα ήταν η δημιουργία μιας ανεξάρτητης αρχής ανώτατης παιδείας που ελέγχει και θα προγραμματίζει για το καλό του τόπου και της νέας γενιάς.

Με τιμή

Νέαρχος Γαλανάκης
Διευθυντής ΕΣΥ , Νοσοκομείο Νίκαιας
Τέως επίκουρος καθηγητής παθολογίας